วชิรญาณ สุภาษิต (คำสอนบรรพบุรุษ จากหอพระสมุดวชิรญาณ)

วชิรญาณ สุภาษิต 

(คำสอนบรรพบุรุษ จากหอพระสมุดวชิรญาณ)

ขนาด    : 15x21.5CM

จำนวน   : 204 หน้า

วัสดุ      : กระดาษถนอมสายตา สีครีม (ปกแข็งเย็บกี่อย่างดี)

อารัมภพจน์

ความมุ่งหมายที่เก็บหนังสือฉบับนี้รวบรวมขึ้นเป็นเล่ม ด้วยคิดว่า หอสมุดวชิรญาณได้ตั้งขึ้นในพระนามของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เพราะอาศัยเหตุว่าพระองค์ท่านได้ทรงร่ำเรียนวิชาหนังสือทั้งฝ่ายปริยัติธรรมและอักษรวิธีต่างๆ ทั้งฝ่ายไทยแลฝ่ายต่างประเทศ โดยพระอุตสาห์อันยิ่งใหญ่ นับว่าทรงทราบมากกว่าบรรดาชนชาวสยามทั้งปวงในกาลนั้น การหอสมุดได้ตั้งขึ้นล่วงหน้ามาได้ ๘ ปี ได้สะสมรวบรวมหนังสือต่างๆ ไว้เป็นอันมาก นับว่า เป็นที่ประชุมใหญ่ของหนังสือทั้งปวงเก่าใหม่บรรดาวึ่งมีในกรุงสยามได้แห่งหนึ่ง จึงนับว่าเป็นการบริบูรณ์แท้แล้วยังไม่ได้  ต้องอาศัยสมาชิกทั้งปวงช่วยกันตั้งใจอุตสาห์อุดหนุนด้วยความมุ่งหมายในใจเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน ว่าจะคิดรวบรวมสรรพวิชชาความรู้ซึ่งมีอยู่แล้วแลจะสืบไปภายหน้าในประเทศเรา ให้มีครบบริบูรณ์ในหอสมุดนี้ เพื่อจะได้เป็นที่ค้นคว้าร่ำเรียนของผู้ซึ่งมีความปรารถนาความรู้ ทั้งในปัจจุบันและอนาคต เมื่อได้ตั้งใจพร้อมกันอุดหนุนอยู่เสมออย่างนี้ ความรู้อันใดซึ่งผู้หนึ่งผู้ใดได้รู้แล้ว ผู้หนึ่งยังไม่รู้ก็จะได้มาแสดงเหมือนถ่ายเทแลกเปลี่ยนกันให้ได้มีความรู้ตลอดถึงกัน

(จากข้อความบางส่วน “อรัมภพจน์”

คำกลอนบางตอนจากหนังสือ

   สุจริตรวบยอดสิ้น                  สรรพมง      คลเฮย

ห่อนยักอย่างยืนยง                   ยิ่งพ้ำ

โดยกลายฝ่ายโทษคง               เจือทุ           จริตแฮ

หยังสติตรีค้นคว้า                     คู่ร้ายคงเห็น

--------------------------------------------------------------------------------

   จำเป็นประกอบเกื้อ               การเพียร     ด้วยนา

จักทราบดีร้ายเรียน                  จึ่งรู้

เฉกเต้าไต่ทางเตียน                  ตลอดลุ       เร็วแฮ

คลำมืดผิดมากผู้                      เสาะพลั้งพันครา

---------------------------------------------------------------------------------

   ปัญญาความรอบรู้                เป็นทุน        เดิมเฮย

ค้าคิดสุจริตหนุน                       ประเตื้อง

ใฝ่ค้าทุจริตรุน                           ตนตก          เข็ญแฮ

แสดงเทียบคุณโทษเยื้อง          เยี่ยงอ้างทางสอง....

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------